11 sposobów reakcji na agresywne zachowania dzieci
Każdy rodzic zna uczucie bezsilności w sytuacji, gdy dzieci biją się, kłócą i nie słuchają, a próby przywołania ich do porządku nie przynoszą skutku. Aby uniknąć podobnych dylematów w przyszłości, skorzystaj z naszych patentów na radzenie sobie z agresją u dzieci.
Agresja u dzieci - przyczyny
Choć agresywne zachowania u dzieci mogą mieć różne przyczyny, możemy wyróżnić kilka obszarów, na które warto zwrócić szczególną uwagę. Agresja słowna i fizyczna u dzieci wynika najczęściej z następujących przesłanek:
poszukiwanie atencji
próby wyegzekwowania swoich potrzeb
próby zaistnienia w danej grupie i zaimponowania siłą
trudności w nazywaniu i wyrażaniu emocji
potrzeba rozładowania napięcia
oznaka bezsilności i wołanie o pomoc - czasami atak jest tak naprawdę obroną
Agresywne zachowania u dzieci - 11 kroków do rozwiązania problemu
Co robić, gdy dziecko nas nie słucha, a na napomnienia reaguje agresją fizyczną lub słowną?
Spróbuj dojść do sedna problemu – nie orzekaj zaocznie o winie. Rozmawiaj, aby poznać każdy punkt widzenia. Pamiętaj, że dziecko niesłusznie oskarżone poczuje się pokrzywdzone.
Jeśli jesteś pewien, że wina konfliktu nie leży po stronie Twojego dziecka, okaż mu wsparcie.
Jeśli wina jest po stronie Twojego dziecka, pokaż mu inne sposoby rozwiązywania konfliktów bez agresji. Podaj konkretne przykłady, co można powiedzieć i zrobić, zamiast uderzyć czy krzyknąć.
Ucz dziecko nazywania swoich emocji: jestem zły, jest mi przykro, czuję się rozczarowany. Ciężar emocjonalny nie powinien przekładać się wyłącznie na reakcję fizyczną - głośne wypowiedzenie tego, co leży na sercu, przynosi zauważalną ulgę.
W sytuacji wybuchu trudnych emocji daj dziecku czas na ochłonięcie i nabranie dystansu do sytuacji. Rozemocjonowany kilkulatek nie przyjmie do wiadomości innej perspektywy konfliktu; czas na konstruktywną rozmowę przyjdzie, gdy emocje opadną.
Nie zapomnij zapytać dziecka, jak czuje się w danej sytuacji. Jeśli nie chce odpowiedzieć, możesz zaproponować mu, by spróbowało wyrazić emocje w inny sposób, na przykład na rysunku czy odgrywając scenkę.
Dzieci potrzebują atencji i bycia zauważanym. Niedostrzeganie potrzeb dziecka powoduje frustrację przeradzającą się w agresję.
Jeśli konflikt występuje między rodzeństwem, należy zastanowić się, jaka jest nasza postawa wobec każdego dziecka. Często jedno z nich czuje się mniej dostrzegane i próbuje mocniej zaznaczyć swoją obecność – nie zawsze w pozytywnym tego słowa znaczeniu. W przypadku rodzeństwa należy także zadbać o strefę komfortu prywatności i granic każdego z nich.
Jeśli dziecko nie słucha naszych komunikatów, warto zastanowić się, czy zawsze są one jasne, krótkie i precyzyjne. Komunikat zawierający wiele poleceń powoduje, że puszczamy go mimo uszu lub wybieramy do realizacji tylko jego część.
Gdy mamy poczucie, że dziecko nas nie słucha, bo nie wykonuje naszych poleceń, wyznaczajmy przedziały czasowe do realizacji danego zadania. Pomoże to w lepszej organizacji czasu i da możliwość egzekwowania wykonania danej pracy: np. umyj zęby przed śniadaniem, odrób lekcje zanim wyjdziesz na trening.
Naucz dziecko, aby w sytuacji złości, agresji czy też frustracji stosowało następujące środki:
zgłaszanie obecnemu w pobliżu dorosłemu potrzebę pomocy w rozwiązaniu konfliktu
przekierowywanie uwagi na inną aktywność, aby dać sobie czas na wyciszenie emocji
przejście w bezpieczne miejsce w celu wyciszenia emocji (np. łóżko w pokoju, kocyk w przedszkolu itd.)
wprowadzenie sygnału - znaku, gestu lub słowa - poprzez który dziecko może komunikować problem z zapanowaniem nad emocjami.
Od zawsze wiedziałam, że chcę pracować z dziećmi, mam jednak świadomość, że aby w pełni wesprzeć dziecko trzeba być otwartym na potrzeby całej rodziny. Stąd też moja praca w głównej mierze ukierunkowana jest na współpracę z Rodzicami.