Jak pomóc dziecku, które ma problem z koncentracją uwagi?

Twojemu dziecku trudno jest skupić przez dłuższy czas swoją uwagę?
Prosisz swoją pociechę o coś, a masz wrażenie, że komunikat nie dotarł?

Ten krótki artykuł odpowie na pytania:

1. Czym jest koncentracja uwagi?

2. Co pomaga dziecku skupić swoją uwagę?

3. Jak możesz wzmacniać koncentrację uwagi dziecka w domu? 

No to zaczynamy! Na chwilę skupmy swoją uwagę i zastanówmy się czym jest koncentracja uwagi?

1. Koncentracja uwagi

to zdolność skierowania uwagi na określone zadanie, myśl lub czynność i jednoczesne ignorowanie rozpraszających bodźców z otoczenia oraz utrzymanie skupienia na danej czynności przez określony czas. Jest kluczowym elementem rozwoju dziecka, wpływającym na zdolności uczenia się, radzenia sobie ze stresem i skutecznego wykonywania różnych zadań.

2. Czynniki wpływające na koncentrację uwagi u dzieci:

Środowisko:

Odpowiednie otoczenie może znacząco wpływać na zdolność dziecka do skupienia uwagi. Bezpieczne, ciche i pozbawione rozpraszaczy miejsce do nauki jest kluczowe. Spróbujmy tak zorganizować przestrzeń dziecka, żeby było jak najmniej rozpraszaczy.

Należą do nich m. in.: elektronika, hałas, bałagan, napięta atmosfera.

Sen: 

Brak odpowiedniej ilości snu może prowadzić do problemów z koncentracją. Zapewnienie regularnych i odpowiednich godzin snu jest niezwykle istotne. Dziecko zmęczone i śpiące nie będzie miało sił na wytężoną pracę mózgu. Nauka stanie się trudniejsza, a sytuacje z pozoru pozytywne mogą powodować nieadekwatne reakcje emocjonalne dziecka. Nawet nam dorosłym ciężko jest się skupić, kiedy jesteśmy niewyspani, a zatem zadbajmy, żeby dziecko spało przynajmniej 8 godzin w nocy.

Zdrowa dieta:

Odżywianie ma bezpośredni wpływ na funkcje mózgu. Dieta bogata w składniki odżywcze, może wspierać koncentrację. Często największym marzeniem dziecka jest to, żeby w śniadaniówce były same cukierki i słodkości. Jednak nie można zapominać o tym, że to kanapka, owoc, warzywa są podstawą właściwego posiłku dla dziecka. Niech batonik będzie dodatkiem i deserem. 

Aktywność fizyczna: 

Regularna aktywność fizyczna sprzyja poprawie krążenia krwi do mózgu, co z kolei wpływa korzystnie na koncentrację
i funkcje poznawcze. Zadbajmy o to, aby dziecko miało swoją pasję, dodatkowe zajęcia, na których będzie mogło rozwijać inne zdolności niż edukacyjne.  Jeśli Twojemu dziecku trudno jest wysiedzieć dłuższy czas przy odrabianiu pracy domowej – zróbcie jedno ćwiczenie a następnie przerwę na ruch (zabawa w chowanego, 5 pajacyków). Czasem dziecku prościej jest wrócić do zadań po takim przerywniku.

Rozwój emocjonalny:

Problemy emocjonalne, jak stres czy niepokój, mogą zakłócać zdolność dziecka do koncentracji. Wspieranie zdrowego rozwoju emocjonalnego jest kluczowe. Zadbajmy więc najpierw o podstawowe potrzeby dziecka jakimi są emocje czy poczucie bezpieczeństwa.

Porządek:

Uporządkowanie miejsca pracy, swoich rzeczy czy też przeznaczenie konkretnego czasu na naukę, pracę pomaga dzieciom skupić uwagę na rzeczach ważnych. Pomóżmy dziecku zadbać o higienę pracy- będzie to przekładało się na dłuższą koncentrację uwagi.

3. Ćwiczenia i metody wzmacniające koncentrację uwagi:

• Gry kreatywne: Gry planszowe, puzzle, klocki Lego, układanki i inne angażujące umysł są doskonałym sposobem na rozwijanie koncentracji. Nie posiadasz gry w domu? Zróbcie ją wspólnie z dzieckiem! Niech samo wymyśli oprawę graficzną i reguły. To będzie świetny trening dla mózgu.

• Techniki oddechowe: Ćwiczenia oddechowe mogą pomóc dziecku w utrzymaniu spokoju i skupienia. Prosta technika, jak skupienie się na głębokim oddechu przez kilka minut, może przynieść pozytywne efekty. Spróbuj pooddychać razem z dzieckiem- to dla dziecka najlepsza zachęta.

• Aktywne przerwy: Krótkie przerwy z aktywnościami fizycznymi, takimi jak skakanie czy krótki spacer, mogą pomóc w zresetowaniu umysłu i poprawie koncentracji. A może szybka konkurencja, która zaangażuje więcej domowników?

• Planowanie czasu: Pomoc w organizacji czasu, tworzenie planów dnia i tygodnia pomaga dziecku w zrozumieniu, co jest ważne do zrobienia, co z kolei ułatwia utrzymanie koncentracji. Niech dziecko uczestniczy w tworzeniu planu- warto, aby narysowało szatę graficzną, dorysowało wykrzykniki przy rzeczach ważnych. Pozwoli to na poczucie sprawczości i dziecko chętniej będzie stosowało się do współtworzonego planu.

• Zabawy sensoryczne: Dzieci uczą się poprzez zmysły. Zabawy sensoryczne, takie jak dotykając różne tekstury czy korzystanie z kolorowych przedmiotów, mogą stymulować mózg i pomagać w skupieniu uwagi. Martwisz się, że nie masz dostępu do zabawek sensorycznych? Masz ich mnóstwo w codziennym użytku! Zrób z dzieckiem pierogi
  i niech to ono wyrabia ciasto, powąchajcie różne przyprawy i zróbcie zgadywankę z ich nazwami. Tworząc notatki zróbcie to w formie angażującej ruch - bieganie do kolorowych elementów przy klasyfikacji wyrazów do grup. Uruchomienie wielu zmysłów pomoże skoncentrować się później na zadaniu J

Zrozumienie, że dziecko z nadpobudliwością nie zachowuje się tak z wyboru, ale z potrzeby, jest kluczowe dla właściwego podejścia. W przypadku podejrzenia ADHD lub innych zaburzeń, ważne jest skonsultowanie się ze specjalistą.

Wzmacnianie koncentracji uwagi u dzieci to proces, który wymaga uwagi, cierpliwości i zaangażowania ze strony rodziców. Odpowiednie środowisko, zdrowy tryb życia oraz zastosowanie różnorodnych ćwiczeń i metod mogą skutecznie wspomóc rozwój umiejętności koncentracji. Pamiętajmy, że każde dziecko jest inne, więc warto dostosować podejście do jego indywidualnych potrzeb i preferencji. Konsekwentne praktyki wspierające koncentrację mogą przynieść długofalowe korzyści w zdolnościach uczenia się i radzeniu sobie z życiowymi wyzwaniami.